پیش شماره 14

فطرت و علوم شناختی

خداباوری گرچه زمینه‌های زمینی و طبیعی دارد، اما می‌تواند دلیل‌های الهی داشته باشد و انسان‌ها به دلایل عقلانی، شهود عرفانی، معجزات، رهنمودهای پیامبران، و دلایل بسیارِ دیگر، خداباوری را برای خود امری عقلانی و یا عقل‌پذیر نمایند. آنچه روان‌شناسان و متخصصان علوم‌شناختی مدعی هستند،

ادامه مطلب

عقل مدرن یا عقلانیت عاشورایی؟

اما این دغدغه، به ضمیمه رویکرد بنیادینی که در امام‌شناسی دارد، باعث می‌شود که دکتر سروش تأکید کند که برای تحلیل حرکت اباعبدالله(علیه‌السلام) و قیام عاشورا، نباید رویکرد کلامی داشت و نباید رفتار و حرکت حسین‌بن‌علی(علیه‌السلام) را به‌مثابه یک انسان قدسی و ملکوتی فهم

ادامه مطلب

قمار عاشقانه یا تصمیم عاقلانه؟

دکتر عبدالکریم سروش در بخش دیگری از نگرش عاشورایی‌اش، بر عاشقانه بودن این حرکت تأکید می‌کند و به همین دلیل، این حرکت را خارج از چارچوب فقه معرفی می‌کند؛ براین‌اساس، تصمیم امام حسین(علیه‌السلام)، تصمیمی عاشقانه بوده است، نه فقهی. تاکنون درباره‌ی قیام امام حسین(علیه‌السلام)،

ادامه مطلب

خدا، در بند اخلاق

بعضی از مناصب و صفات، مختص امام است؛ مانند امامت خاصه و یا عصمت. اما قیام در برابر ظلم، اختصاصی به امام معصوم ندارد؛ بلکه امام معصوم، سیره و رفتارش مانند الگویی پیش‌روی تمام انسان‌ها قرار دارد و می‌توان آن را تعمیم داد. وقایع

ادامه مطلب

استثمار ایدئولوژیک

در موکب‌هایی به‌نام، قدرت‌ها محصولات فرهنگی خود را به همراه غذای ظاهراً تمیزتر و مرتب‌تر خود، به خورد مسافران می‌دهند. سرمایه‌داری وارد شده و موکب‌ها، بازار فرهنگی شده‌اند که متولیان برای فروش محصولاتشان از چند وقت قبل برنامه‌ریزی می‌کنند. «همه چیز تحت کنترل است؛

ادامه مطلب

الگوی حکمرانی

نه‌تنها ما می‌توانیم از قیام امام حسین(علیه‌السلام) تغذیه کنیم که تنها یک رویکرد تاریخی نباشد؛ بلکه بشریت می‌تواند از آن درس بگیرد. درباره انقلاب هند، مثالی بیان کردم که بسیاری از واژه‌های انسان‌های آزادمرد دنیای معاصر با دستاویز به مختصات، شعارها، و اصول برآمده

ادامه مطلب

کربلا و زمانه‌ی ما

تکامل، زمانی معنا دارد که شما بتوانید بافتاری درست کنید یا از گذشته خطی بکشید و همان خط را در یک حرکت شیب‌دار سعودی تا به زمان خود برسانید و خود را در مدار این خط، به‌عنوان حرکت تکاملی قرار دهید. اگر این بافتار

ادامه مطلب

رستاخیز عدل

اقتباس، الهام، و گرته‌برداری انقلاب اسلامی از گزاره‌های قیام سیدالشهدا(ع) در منطق تأسی به قیام اباعبدالله(ع) این است که آن گزاره‌ها در فطرت انسان‌ها ریشه‌دارند. گاندی یا جرج جرداق مسیحی وقتی در مقابل این آموزه‌ها قرار می‌گیرند، آنها را می‌پذیرند، زیرا جای در فطرت

ادامه مطلب

تکنولوژی هیئت

وقتی مداح به شعر خواندن اقدام می‌کند، سخنرانی نمی‌کند تا به مخاطب خود بگوید امام حسین(علیه‌السلام) در سال فلان قمری، از مکه به سمت کربلا خروج کرد. زمانی که مداح در هیئت صحبت می‌کند، به شما اطلاعات نمی‌دهد یا حوزه شناخت شما را دست‌کاری

ادامه مطلب

ضعف مطالعات شناختی دین در مهد ‌دین‌داری

علوم‌شناختی دین، هر تعریفی از دین را می‌پذیرد (حداقل رد نمی‌کند) و بعد می‌گوید: «حال بیایید بررسی کنیم که دین چه نقشی در زندگی دارد؟ فایده‌اش چیست؟» می‌گوید: «دین امر کرده که من نماز بخوانم، اخلاقی باشم، کارهایی را بکنم یا نکنم. حال ما

ادامه مطلب

فطرت و علوم شناختی

خداباوری گرچه زمینه‌های زمینی و طبیعی دارد، اما می‌تواند دلیل‌های الهی داشته باشد و انسان‌ها به دلایل عقلانی، شهود عرفانی، معجزات، رهنمودهای پیامبران، و دلایل بسیارِ دیگر، خداباوری را برای خود امری عقلانی و یا عقل‌پذیر نمایند. آنچه روان‌شناسان و متخصصان علوم‌شناختی مدعی هستند،

ادامه مطلب

عقل مدرن یا عقلانیت عاشورایی؟

اما این دغدغه، به ضمیمه رویکرد بنیادینی که در امام‌شناسی دارد، باعث می‌شود که دکتر سروش تأکید کند که برای تحلیل حرکت اباعبدالله(علیه‌السلام) و قیام عاشورا، نباید رویکرد کلامی داشت و نباید رفتار و حرکت حسین‌بن‌علی(علیه‌السلام) را به‌مثابه یک انسان قدسی و ملکوتی فهم

ادامه مطلب

قمار عاشقانه یا تصمیم عاقلانه؟

دکتر عبدالکریم سروش در بخش دیگری از نگرش عاشورایی‌اش، بر عاشقانه بودن این حرکت تأکید می‌کند و به همین دلیل، این حرکت را خارج از چارچوب فقه معرفی می‌کند؛ براین‌اساس، تصمیم امام حسین(علیه‌السلام)، تصمیمی عاشقانه بوده است، نه فقهی. تاکنون درباره‌ی قیام امام حسین(علیه‌السلام)،

ادامه مطلب

خدا، در بند اخلاق

بعضی از مناصب و صفات، مختص امام است؛ مانند امامت خاصه و یا عصمت. اما قیام در برابر ظلم، اختصاصی به امام معصوم ندارد؛ بلکه امام معصوم، سیره و رفتارش مانند الگویی پیش‌روی تمام انسان‌ها قرار دارد و می‌توان آن را تعمیم داد. وقایع

ادامه مطلب

استثمار ایدئولوژیک

در موکب‌هایی به‌نام، قدرت‌ها محصولات فرهنگی خود را به همراه غذای ظاهراً تمیزتر و مرتب‌تر خود، به خورد مسافران می‌دهند. سرمایه‌داری وارد شده و موکب‌ها، بازار فرهنگی شده‌اند که متولیان برای فروش محصولاتشان از چند وقت قبل برنامه‌ریزی می‌کنند. «همه چیز تحت کنترل است؛

ادامه مطلب

الگوی حکمرانی

نه‌تنها ما می‌توانیم از قیام امام حسین(علیه‌السلام) تغذیه کنیم که تنها یک رویکرد تاریخی نباشد؛ بلکه بشریت می‌تواند از آن درس بگیرد. درباره انقلاب هند، مثالی بیان کردم که بسیاری از واژه‌های انسان‌های آزادمرد دنیای معاصر با دستاویز به مختصات، شعارها، و اصول برآمده

ادامه مطلب

کربلا و زمانه‌ی ما

تکامل، زمانی معنا دارد که شما بتوانید بافتاری درست کنید یا از گذشته خطی بکشید و همان خط را در یک حرکت شیب‌دار سعودی تا به زمان خود برسانید و خود را در مدار این خط، به‌عنوان حرکت تکاملی قرار دهید. اگر این بافتار

ادامه مطلب

رستاخیز عدل

اقتباس، الهام، و گرته‌برداری انقلاب اسلامی از گزاره‌های قیام سیدالشهدا(ع) در منطق تأسی به قیام اباعبدالله(ع) این است که آن گزاره‌ها در فطرت انسان‌ها ریشه‌دارند. گاندی یا جرج جرداق مسیحی وقتی در مقابل این آموزه‌ها قرار می‌گیرند، آنها را می‌پذیرند، زیرا جای در فطرت

ادامه مطلب

تکنولوژی هیئت

وقتی مداح به شعر خواندن اقدام می‌کند، سخنرانی نمی‌کند تا به مخاطب خود بگوید امام حسین(علیه‌السلام) در سال فلان قمری، از مکه به سمت کربلا خروج کرد. زمانی که مداح در هیئت صحبت می‌کند، به شما اطلاعات نمی‌دهد یا حوزه شناخت شما را دست‌کاری

ادامه مطلب

ضعف مطالعات شناختی دین در مهد ‌دین‌داری

علوم‌شناختی دین، هر تعریفی از دین را می‌پذیرد (حداقل رد نمی‌کند) و بعد می‌گوید: «حال بیایید بررسی کنیم که دین چه نقشی در زندگی دارد؟ فایده‌اش چیست؟» می‌گوید: «دین امر کرده که من نماز بخوانم، اخلاقی باشم، کارهایی را بکنم یا نکنم. حال ما

ادامه مطلب
0