دین و فلسفه

فطرت و علوم شناختی

خداباوری گرچه زمینه‌های زمینی و طبیعی دارد، اما می‌تواند دلیل‌های الهی داشته باشد و انسان‌ها به دلایل عقلانی، شهود عرفانی، معجزات، رهنمودهای پیامبران، و دلایل بسیارِ دیگر، خداباوری را برای خود امری عقلانی و یا عقل‌پذیر نمایند. آنچه روان‌شناسان و متخصصان علوم‌شناختی مدعی هستند،

ادامه مطلب

چه کسی علم را از اسلام بیرون کرد؟

برای افشای ضدیت غزالی نسبت به علم، احیاء را انتخاب کردم؛ یکی از مهمترین کتاب‌های جهان اسلام. غزالی الاحیاء را نوشت؛ به دلیل اینکه تعلیمات اسلامی در نظر او مانند جسمی در حال مرگ بود که به بوسۀ زندگی نیاز دارد و چه چیزی

ادامه مطلب

فلسفه به چه‌کار می‌آید؟

مسئلۀ اصلیِ این یادداشت، قدری خاصتر از پرسش ابتدایی است، زیرا می‌خواهیم رسالت این دانش را با نگرشی تمدّنی بازخوانی کنیم. «فلسفه چگونه در علوم کابرد دارد و مبانی فلسفی چگونه در علوم مختلف امتداد می‌یابند؟» «فلسفه به چه‌کار می‌آید؟» اصحاب فلسفه برای مواجهه

ادامه مطلب

تقابل علم و اسلام

مهم‌‌تر از همۀ سؤالات دیگر. هدف اولیۀ علم، برقراری ارتباط با طبیعت و درک آنچه به ما می‌گوید، است. هدف اصلی فناوری، استفاده از پایگاه دانش علمی موجود، برای مفید ساختن محصولات (گاهی مضر) برای انسان است. | معرفی‌نامه پروفسور کلب رضی نقوی در

ادامه مطلب

عقل مدرن یا عقلانیت عاشورایی؟

اما این دغدغه، به ضمیمه رویکرد بنیادینی که در امام‌شناسی دارد، باعث می‌شود که دکتر سروش تأکید کند که برای تحلیل حرکت اباعبدالله(علیه‌السلام) و قیام عاشورا، نباید رویکرد کلامی داشت و نباید رفتار و حرکت حسین‌بن‌علی(علیه‌السلام) را به‌مثابه یک انسان قدسی و ملکوتی فهم

ادامه مطلب

قمار عاشقانه یا تصمیم عاقلانه؟

دکتر عبدالکریم سروش در بخش دیگری از نگرش عاشورایی‌اش، بر عاشقانه بودن این حرکت تأکید می‌کند و به همین دلیل، این حرکت را خارج از چارچوب فقه معرفی می‌کند؛ براین‌اساس، تصمیم امام حسین(علیه‌السلام)، تصمیمی عاشقانه بوده است، نه فقهی. تاکنون درباره‌ی قیام امام حسین(علیه‌السلام)،

ادامه مطلب

خدا، در بند اخلاق

بعضی از مناصب و صفات، مختص امام است؛ مانند امامت خاصه و یا عصمت. اما قیام در برابر ظلم، اختصاصی به امام معصوم ندارد؛ بلکه امام معصوم، سیره و رفتارش مانند الگویی پیش‌روی تمام انسان‌ها قرار دارد و می‌توان آن را تعمیم داد. وقایع

ادامه مطلب

تکنولوژی هیئت

وقتی مداح به شعر خواندن اقدام می‌کند، سخنرانی نمی‌کند تا به مخاطب خود بگوید امام حسین(علیه‌السلام) در سال فلان قمری، از مکه به سمت کربلا خروج کرد. زمانی که مداح در هیئت صحبت می‌کند، به شما اطلاعات نمی‌دهد یا حوزه شناخت شما را دست‌کاری

ادامه مطلب

ضعف مطالعات شناختی دین در مهد ‌دین‌داری

علوم‌شناختی دین، هر تعریفی از دین را می‌پذیرد (حداقل رد نمی‌کند) و بعد می‌گوید: «حال بیایید بررسی کنیم که دین چه نقشی در زندگی دارد؟ فایده‌اش چیست؟» می‌گوید: «دین امر کرده که من نماز بخوانم، اخلاقی باشم، کارهایی را بکنم یا نکنم. حال ما

ادامه مطلب

حیات عارفانه در جهان متکثر

در فضای امروز که بشر می‌خواهد همه چیز عقلانی باشد و توجیه عقلانی امور را معیار پذیرش قرار می‌دهد، عرفان چه جایگاهی دارد؟ در چنین شرایطی چگونه می‌تواند دوام آورد و تعالیم خود را که از غنا و پشتوانه عمیق دینی و معرفتی برخوردار

ادامه مطلب

فطرت و علوم شناختی

خداباوری گرچه زمینه‌های زمینی و طبیعی دارد، اما می‌تواند دلیل‌های الهی داشته باشد و انسان‌ها به دلایل عقلانی، شهود عرفانی، معجزات، رهنمودهای پیامبران، و دلایل بسیارِ دیگر، خداباوری را برای خود امری عقلانی و یا عقل‌پذیر نمایند. آنچه روان‌شناسان و متخصصان علوم‌شناختی مدعی هستند،

ادامه مطلب

چه کسی علم را از اسلام بیرون کرد؟

برای افشای ضدیت غزالی نسبت به علم، احیاء را انتخاب کردم؛ یکی از مهمترین کتاب‌های جهان اسلام. غزالی الاحیاء را نوشت؛ به دلیل اینکه تعلیمات اسلامی در نظر او مانند جسمی در حال مرگ بود که به بوسۀ زندگی نیاز دارد و چه چیزی

ادامه مطلب

فلسفه به چه‌کار می‌آید؟

مسئلۀ اصلیِ این یادداشت، قدری خاصتر از پرسش ابتدایی است، زیرا می‌خواهیم رسالت این دانش را با نگرشی تمدّنی بازخوانی کنیم. «فلسفه چگونه در علوم کابرد دارد و مبانی فلسفی چگونه در علوم مختلف امتداد می‌یابند؟» «فلسفه به چه‌کار می‌آید؟» اصحاب فلسفه برای مواجهه

ادامه مطلب

تقابل علم و اسلام

مهم‌‌تر از همۀ سؤالات دیگر. هدف اولیۀ علم، برقراری ارتباط با طبیعت و درک آنچه به ما می‌گوید، است. هدف اصلی فناوری، استفاده از پایگاه دانش علمی موجود، برای مفید ساختن محصولات (گاهی مضر) برای انسان است. | معرفی‌نامه پروفسور کلب رضی نقوی در

ادامه مطلب

عقل مدرن یا عقلانیت عاشورایی؟

اما این دغدغه، به ضمیمه رویکرد بنیادینی که در امام‌شناسی دارد، باعث می‌شود که دکتر سروش تأکید کند که برای تحلیل حرکت اباعبدالله(علیه‌السلام) و قیام عاشورا، نباید رویکرد کلامی داشت و نباید رفتار و حرکت حسین‌بن‌علی(علیه‌السلام) را به‌مثابه یک انسان قدسی و ملکوتی فهم

ادامه مطلب

قمار عاشقانه یا تصمیم عاقلانه؟

دکتر عبدالکریم سروش در بخش دیگری از نگرش عاشورایی‌اش، بر عاشقانه بودن این حرکت تأکید می‌کند و به همین دلیل، این حرکت را خارج از چارچوب فقه معرفی می‌کند؛ براین‌اساس، تصمیم امام حسین(علیه‌السلام)، تصمیمی عاشقانه بوده است، نه فقهی. تاکنون درباره‌ی قیام امام حسین(علیه‌السلام)،

ادامه مطلب

خدا، در بند اخلاق

بعضی از مناصب و صفات، مختص امام است؛ مانند امامت خاصه و یا عصمت. اما قیام در برابر ظلم، اختصاصی به امام معصوم ندارد؛ بلکه امام معصوم، سیره و رفتارش مانند الگویی پیش‌روی تمام انسان‌ها قرار دارد و می‌توان آن را تعمیم داد. وقایع

ادامه مطلب

تکنولوژی هیئت

وقتی مداح به شعر خواندن اقدام می‌کند، سخنرانی نمی‌کند تا به مخاطب خود بگوید امام حسین(علیه‌السلام) در سال فلان قمری، از مکه به سمت کربلا خروج کرد. زمانی که مداح در هیئت صحبت می‌کند، به شما اطلاعات نمی‌دهد یا حوزه شناخت شما را دست‌کاری

ادامه مطلب

ضعف مطالعات شناختی دین در مهد ‌دین‌داری

علوم‌شناختی دین، هر تعریفی از دین را می‌پذیرد (حداقل رد نمی‌کند) و بعد می‌گوید: «حال بیایید بررسی کنیم که دین چه نقشی در زندگی دارد؟ فایده‌اش چیست؟» می‌گوید: «دین امر کرده که من نماز بخوانم، اخلاقی باشم، کارهایی را بکنم یا نکنم. حال ما

ادامه مطلب

حیات عارفانه در جهان متکثر

در فضای امروز که بشر می‌خواهد همه چیز عقلانی باشد و توجیه عقلانی امور را معیار پذیرش قرار می‌دهد، عرفان چه جایگاهی دارد؟ در چنین شرایطی چگونه می‌تواند دوام آورد و تعالیم خود را که از غنا و پشتوانه عمیق دینی و معرفتی برخوردار

ادامه مطلب
0